Yorum: Ally Condie - Eşleşme (Matched, #1)

Tür: Aşk, Bilim Kurgu, Distopya, Genç-Yetişkin
Goodreads Puanı: 3.76 (184,937 oy)
Orijinal Adı: Matched
Yayınevi: Delidolu Yayınları
Çeviri: Emine Ayhan
Basım Yılı: 2013
Sayfa Sayısı: 352

Toplumda, kimi seveceğine, nerede çalışacağına, ne zaman öleceğine görevliler karar verir.

Cassia, onların seçimlerine daima güvenmişti. Uzun bir hayata, harika bir işe, ideal bir eşe sahip olmak için neredeyse hiçbir bedel ödemek gerekmiyordu. Toplum, tüm bu seçimleri insanlar adına yapıyordu. Peki ya hayatlarımız gerçekten bize ait değilse? İşte, Eşleşme, tam da bu soru üzerine odaklanıyor. O güne kadar yapay bir cam fanusun içinde yaşadığını fark eden Cassia, direnerek ve ancak kendi seçimleri ile özgürlüğün geleceğini fark ediyor. Eşleşme, bir uyanış romanı; bilinen yegane hayat ile daha önce hiç kimsenin gitmeye cesaret edemediği bir yol arasında, yani mükemmeliyet ile tutku arasında.

Eşleşme, Türkçe edisyonu yayımlanmadan önce etkileyici kapağıyla ilgimi çekmişti. Kitaplığımda okunmayı bekleyen kitapların çokluğundan dolayı Eşleşme'yi ilk çıktığında alamamıştım. Kitap fuarındaki fırsatlardan yararlanıp kitabı geç de olsa edinmeyi başardım :)

Ally Condie'nin dünyasında Toplum, insanların neyi ne kadar yiyeceklerine, nerede ne zaman çalışacaklarına, kiminle evleneceklerine, ne zaman öleceklerine karar vererek onlara mükemmel bir yaşam sunuyor. Cassia da bu hayata sahip vatandaşlardan biri. Her genç gibi o da 17 yaşına gelince, gençlerin gelecekteki eşlerinin kim olduğunu öğrendiği eşleşme törenine katılıyor. Eşleştiği kişi aynı sokakta oturduğu, yakın arkadaşlarından biri olan Xander çıkıyor. Cassia, evine geldiğinde eşleştiği kişinin bilgilerinin bulunduğu çipi takıp çipte Xander'ın yerine Ky'ı görmeseydi Toplum'dan şüphe etmeyecekti. Görevlilerden biri Cassia'yı, bu durumun Toplum'dan kaynaklanmayan küçük bir hata olduğu konusunda uyarsa da, Cassia'nın zihnindeki o mükemmel Toplum imajı çatırdamaya başlıyor. Çipteki bilgilerin değiştirilmesi gibi bir hata zararsız olsa da Cassia, Toplum'un başka ne gibi hatalar yaptığını düşünüyor. Cassia gibi, milyonlarca insanın hayatına şekil veren, onlara yaşayabilecekleri mükemmel hayatı sunan Toplum, yoksa sanıldığı kadar kusursuz değil mi?

Başlarda Cassia'yı, Bildirge Üçlemesi'ndeki Anna'ya benzetmiştim; ikisi de hükümetlerine/toplumlarına güven duyan ve kendilerinden istenileni sorgulamadan yerine getiren birer genç kızdı. Fakat Anna, aslında her şeyin toz pembe olmadığını anladığı zaman bile içinde bir yerde eski itaatkar hâlini barındırmaya devam etmişti. Cassia ise bu kısımda Anna'dan ayrılıyor. Toplum'un o kadar da mükemmel olmadığını anlıyor ve başına gelen olaylar Cassia'yı Toplum'a karşı durmaya itiyor.

Yazarın kurguladığı dünya, ayrıntılarıyla işlenmiş. Fakat bu dünyanın arka planı zayıf kalmış. Toplum'un nasıl kurulduğuna ve dünyanın bu hale nasıl geldiğine değinilmemiş. Bu kısımların, serinin diğer kısımlarına bırakıldığını düşünüyorum.

Eşleşme, aksiyon dolu bir kitaptan ziyade sindirerek okunması gereken, duygu yüklü bir kitap. Kitabın dili basit ve sade; fakat betimlemeleri oldukça güçlü, Toplum'un hakim olduğu gelecek kolaylıkla zihinde canlandırılabiliyor. Karakterlerin duyguları ve bu duyguların okuyucuya yansıtılması da betimlemeler kadar güçlü ve başarılı.

Kitabın anlatımında, pek tercih edilmeyen şimdiki zaman kipi kullanılmıştı. Başlarda bunu biraz garipsesem de okudukça alıştım.

Kitabın kapağı ilgi çekici ve kitabı yansıtır nitelikte. Toplum'un belirlediği kurallarla etrafı çevrilen ve özgür iradenin olmadığı bir fanusun içinde yaşayan Cassia'yı çok güzel yansıtmış. Delidolu Yayınları'nın orijinal kapak kullanarak iyi bir seçim yaptığını düşünüyorum ;)

Eşleşme, duygusal yönü ağır basan bir distopya. Bir çırpıda okunabilecek bir kitap değil; kitaptaki bütün duyguların tadına vararak, yavaş yavaş okumalı. Bu yüzden herkesin sıkılmadan okuyacağını sanmıyorum.

Doğruyu söylemek; bu, tutturulması zor bir denge: Ne kadarını paylaşıp ne kadarını kendine saklayacağına, hangi gerçeklerin karşındakini yıkmayıp sadece inciteceğine ve hangisinin iyileşmeyecek kadar derin bir yara açacağına karar vermek zor..

Paylaş: